Het Transparantieregister Zorg in 2022

25-07-2023

Transparantieregister Zorg in 2022 kenmerkt zich door groei Het Transparantieregister Zorg laat zien dat in 2022 voor 86 miljoen euro is geïnvesteerd in samenwerking tussen leveranciers van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen en zorgaanbieders, zorginstellingen en patiëntenorganisaties. Hiernaast is de doorzoekbaarheid van het register verbeterd, is er een onafhankelijk bestuur aangesteld en worden regels aangescherpt. Het is de verwachting dat het inzicht in financiële relaties ook komend jaar blijft groeien, al dan niet gesteund door wetgeving.  Over de cijfers van 2022  Elk jaar in juli maakt het Transparantieregister Zorg (TRZ) de financiële relaties openbaar tussen zorgaanbieders en leveranciers van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen van het voorafgaande kalenderjaar. In 2022 is voor 86 miljoen euro in de samenwerking tussen zorgprofessionals, zorginstellingen en patiëntenorganisaties met leveranciers van geneesmiddelen en medische hulpmiddelen geïnvesteerd. Er is sprake van een groei van meer dan 50% van de relaties met individuele zorgprofessionals en van 40% van de sponsoring van medische educatie. Hiermee zijn deze bijdragen weer op het niveau van voor corona. Het overgrote deel van de vergoedingen vond plaats aan zorgorganisaties (91%) en een klein deel van dit totaalbedrag (8,9%) aan individuele zorgprofessionals (hoofdzakelijk artsen).  Beter doorzoekbaar  Onder andere door kritiek vanuit journalistieke hoek zijn belangrijke aanpassingen aan het TRZ gedaan. Het register is beter doorzoekbaar gemaakt door checklists te publiceren met de BIG-nummers die in het register voorkomen en een overzicht van alle zorginstellingen en patiëntenorganisaties met KvK-nummer. Hierdoor is het makkelijker na te gaan welke zorgprofessionals en zorgorganisaties met financiële relaties in het register staan. Ook is de onafhankelijkheid van het toezicht op het TRZ bezegeld door inrichting van een onafhankelijk bestuur. Em. prof. dr. Gerrit van der Wal, voormalig Inspecteur-Generaal Gezondheidszorg, is benoemd tot onafhankelijk voorzitter.  Regels aangescherpt  De besturen van de onderliggende gedragscodes, de Gedragscode Medische Hulpmiddelen (GMH) en Code Geneesmiddelenreclame (CGR), hebben besloten de regels per 1 januari 2024 verder aan te scherpen. Zo moet een Raad van Bestuur van een ziekenhuis dan sponsor- en dienstverleningsovereenkomsten mede ondertekenen voordat een zorgprofessional – of organisatie van zorgprofessionals verbonden aan dat ziekenhuis – een financiële relatie met commerciële partijen mag aangaan.  Ook de koepelorganisaties in de zorgsector hebben aanvullende maatregelen genomen zodat ziekenhuizen voortaan beter zicht hebben op de vergoedingen die medisch specialisten van leveranciers ontvangen. De NVZ, NFU en FMS hebben de handreiking “Governance financiële relaties” daarvoor opgesteld om te bewaken dat deze ‘interne transparantie’ in ziekenhuizen kan worden gewaarborgd. Effectieve zelfregulering Al enkele jaren speelt de overweging om het zwaartepunt van zelfregulering te verleggen naar een wettelijke verankering van het TRZ. In 2019 was het Tweede Kamerlid Lilianne Ploumen die daar een eerste initiatiefwetsvoorstel voor deed. Recentelijk heeft minister Kuipers aangekondigd met aanscherpende wetgeving te komen. Een wettelijke verankering moet het risico verkleinen op oneigenlijke beïnvloeding van zorgprofessionals vanwege niet-transparante financiële belangen. De betrokkenen bij het register zien als voordeel van overheidsregulering dat de meldplicht algemeen verbindend wordt. Ook is dan handhaving beter mogelijk door de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Tegelijkertijd blijkt uit de jaarlijkse evaluatie in opdracht van VWS dat de huidige zelfregulering goed functioneert. Zeker met de recente aanpassingen, zal een wettelijke verankering vooral moeten vormkrijgen als een steunende aanvulling op het huidige TRZ.  ‘Als dit wettelijk wordt vastgelegd, moeten er garanties zijn voor de uitvoerbaarheid, moeten de administratieve lasten voor het bijhouden van de financiële relaties beperkt blijven en moet het recht van privacy voor de betrokken zorgprofessionals geborgd zijn”, aldus Gerrit van der Wal. “Ondertussen blijft het TRZ werken aan verbeteringen en gaat de ontwikkeling naar meer transparantie volop door.” De betrokkenen bij het TRZ willen graag met de minister en andere stakeholders in gesprek blijven om een goede afweging te maken rond de rol van zelfregulering bij een verdere wettelijke verankering.  Klik hier om het Register te raadplegen Klik hier voor de kengetallen van 2022 Klik hier voor nieuwsbericht CGR Klik hier voor nieuwsbericht GMH